วันที่ 26 มิถุนายน 2568 เวลา 09.09 น. ณ วัดเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี ได้มีพิธีบวงสรวงเพื่อเตรียมสร้างฐานองค์พ่อขุนรามคำแหงมหาราช และพญางำเมือง สองกษัตริย์ผู้มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์ไทย โดยมีพระครูพิมลจริยาภรณ์ รองเจ้าคณะอำเภอท่าวุ้ง และเจ้าอาวาสวัดเขาสมอคอน เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ พร้อมด้วย พลโท อดิศักดิ์ ม่วงศรีงาม ที่ปรึกษาสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม เป็นประธานฝ่ายฆราวาส

 

พิธีครั้งนี้จัดขึ้นเพื่อแสดงความเคารพและรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของทั้งสองพระองค์ ซึ่งตามบันทึกใน "ประชุมพงศาวดาร ฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม 7 พ.ศ. 2539" และ "พงศาวดารโยนก" ได้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างพญางำเมืองและพ่อขุนรามคำแหงว่า ทั้งสองทรงเป็นพระสหายที่เคยศึกษาเล่าเรียนในสำนักเดียวกัน ณ สำนักพระสุกทันตฤษี ที่ตั้งอยู่บริเวณเขาสมอคอน

 

จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ระบุว่าพญางำเมืองเคยเดินทางมายังกรุงละโว้ (ปัจจุบันคือลพบุรี) เพื่อศึกษาเล่าเรียนกับพระสุกทันตฤษี และในเวลาต่อมาได้ขึ้นครองเมืองพะเยาเมื่อจุลศักราช 620 (พ.ศ. 1801) ทำให้วัดเขาสมอคอน กลายเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์และศูนย์รวมความสนใจของนักวิชาการ นักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป ที่สนใจศึกษาประวัติศาสตร์ไทยในยุคต้น

 

ยิ่งไปกว่านั้น ถ้ำภายในวัดเขาสมอคอน ยังเป็นสถานที่ที่เชื่อกันว่าเป็นสำนักเดิมของพระสุกทันตฤษี ซึ่งในอดีต สมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง รัชกาลที่ 5 เคยเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมชม ณ ถ้ำแห่งนี้ เมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2448 ถือเป็นอีกหนึ่งหลักฐานที่ยืนยันถึงความสำคัญของสถานที่แห่งนี้ในประวัติศาสตร์ชาติไทย

 

การจัดพิธีบวงสรวงในครั้งนี้ จึงไม่เพียงเป็นการสร้างสถานที่สำคัญเชิงสัญลักษณ์เท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงความตั้งใจในการฟื้นฟูและส่งเสริมให้เยาวชนไทยได้เรียนรู้และเข้าใจรากเหง้าทางประวัติศาสตร์อย่างลึกซึ้ง ผ่านสถานที่จริงที่เชื่อมโยงกับเหตุการณ์จริงในอดีต